piątek, 3 stycznia 2014

Interakcje lekowe


Niewątpliwie każdy z nas zdaje sobie sprawę, że stosowanie leków może wiązać się z wystąpieniem działań niepożądanych. Taką informację można znaleźć na ulotce pod punktem "działania niepożądane", w którym to wymienione są kolejno z uwzględnieniem częstotliwości występowania, dolegliwości mogące pojawić się na skutek zażywania danego leku.
Pomiędzy farmaceutykami a produktami spożywczymi mogą zachodzić interakcje, jak również między innymi lekami, dlatego nie można zażywać ich równocześnie. Jakich zestawień należy unikać..? Opiszę je poniżej...

http://www.lekbezpieczny.pl/  link do strony na której możemy sprawdzić bezpieczność naszych leków :)

Brak efektów terapii przez nas stosowanej, może być spowodowany błędami w przyjmowaniu leków. Trzeba bowiem przestrzegać pewnych reguł, aby leki pomogły, w przeciwnym razie mogą nam zaszkodzić.
Istotny jest zarówno sposób ich przyjmowania, jak i to co jemy w tym czasie i czym popijamy tabletkę, a nawet pora dnia. Niewłaściwe zestawienie leków z pożywieniem może wywołać niepożądane skutki uboczne np. zwolnić pracę serca lub pogłębić depresję. Dlatego każdego zapraszam do przeczytania tego posta.

Pierwszy opisany śmiertelny przypadek interakcji leku z pozywieniem:

„3 września 1963 roku 40-letni mężczyzna, leczony z powodu poważnej depresji, zaczął przyjmować Parnate (tranyicypromine). Miesiąc później, podczas rodzinnej kolacji, odczuł lekki ból głowy. Jadł wtedy potrawkę wołową, ser i krakersy. Z serów typu cheddar zjadł walijski Caerphiliy i Danish blue. W nocy poczuł się znacznie gorzej. Był oszołomiony, dostał mdłości, a ból głowy stał się nie do zniesienia. Rano poczuł się na tyle dobrze, że zjadł na śniadanie 3 grube plastry sera. Niewiele później zaczął zachowywać się niespokojnie i chaotycznie. Rozpoczęło się krwawienie z nosa. Pacjent był pobudzony, agresywny, tracił orientację. Przewieziony do szpitala, nadal zachowywał się chaotycznie, temperatura ciała przekroczyła 40°C, ciśnienie było podwyższone, a puls przyspieszony. Zmarł wieczorem, o 1933. Sekcja zwłok wykazała obrzęk mózgu ze znacznym przekrwieniem biernym. Lekarze wywnioskowali, że przyczyną śmierci była interakcja pomiędzy lekami, które zażywał, a zjedzonym serem.”
 Cuthill, J.M., w „Death Associated with Tranylcypromine and Cheese.” Lancet 1964; i: 1076-1077

A teraz konkrety

*NABIAŁ: 

Nabiał zawiera dużo wapnia, który wchodzi w reakcję z lekiem tworząc nierozpuszczalne w wodzie sole wapnia, co powoduje gorsze wchłanianie antybiotyku przez organizm. Nie oznacza to, że w czasie kuracji musimy zupełnie zrezygnować z produktów mlecznych. Wystarczy, że większą porcję wapnia spożyjemy dwie godziny przed lub po przyjęciu antybiotyku. Pamiętajmy też, że oprócz nabiału dużo wapnia zawierają np soja, migdały oraz brokuły.

*OWOCE CYTRUSOWE: 

Kwas cytrynowy zawarty w cytrusach utrudnia wchłanianie antybiotyków z przewodu pokarmowego, co negatywnie wpływa na ich skuteczność. Sokiem pomarańczowym i grejpfrutowym nie wolno popijać też leków przeciwuczuleniowych lub obniżających cholesterol.
Cytrusy zawierają flawonoidy, które mogą spowodować nawet pięciokrotny wzrost stężenia tych leków we krwi. Grozi to gwałtownym spadkiem ciśnienia oraz zaburzeniami rytmu serca. Owoce te nie są wskazane również wtedy, gdy przyjmujemy leki obniżające ciśnienie krwi. Za ich sprawą lek może zadziałać znacznie silniej i spowodować nie tylko bóle głowy oraz przyspieszenie pracy serca, ale też ekstremalny spadek ciśnienia krwi.
Aby uniknąć interakcji z sokiem grejpfrutowym i innymi cytrusami, nie należy pić soku co najmniej 4 godz. przed przyjęciem leku i 4 godz. po jego przyjęciu. Zalecenia te dotyczą także spożycia grejpfrutów. 

*LEKI PRZECIWDEPRESYJNE:
Niektóre leki stosowane w leczeniu depresji niedobrze znoszą łączenie z serami pleśniowymi np. camembert, brie, roquefort. Zawierają one tyraminę- aminokwas, który odpowiada za ciśnienie krwi. W połączeniu z lekami może ona powodować wzrost ciśnienia, bóle głowy i kołatanie serca. W czasie zażywania leków na depresję trzeba też ograniczyć jedzenie salami, jajek, wędzonych ryb, miodu i bananów. Występuje w nich bowiem ten sam składnik, co w preparatach poprawiających nastrój, dlatego łatwo o przedawkowanie.

*CZEKOLADA: 

Czekolada podnosi ciśnienie co w połączeniu z lekami antydepresyjnymi, przeciwgruźliczymi oraz przeciwnowotworowymi może wywołać wzrost ciśnienia tętniczego, kołatanie serca i ból głowy. Podobne objawy mogą wystąpić, jeśli leki te połączymy z dużą ilością bananów, ryb oraz sosu sojowego.
 
*KOFEINA: 

Kofeina zawarta w kawie, herbacie i coli zwiększa stężenie środków przeciwbólowych np. kwasu acetylosalicylowego, paracetamolu czy pabialginy (dlatego stosowane są takie połączenia w lekach np. apap extra, excedrin migra stop itp.) a także preparatów stosowanych w astmie oskrzelowej. Połączenie tych napojów z lekami może wywołać ból głowy. Herbata, zawierająca taninę, dodatkowo zmniejsza wchłanianie preparatów żelaza czyli leków na anemię
Garbniki zawarte w kawie i herbacie, zmniejszają działanie alkaloidów i osłabiają działanie niektórych neuroleptyków. Związki zawarte w kawie, zwiększając wydzielanie kwasu solnego, zmniejszają pH w żołądku. Działanie to jest niekorzystne, szczególnie dla osób cierpiących na nadkwasotę lub chorobę wrzodową, ponieważ powoduje zaostrzenie choroby. 
Kawa może także zmieniać działanie wielu leków. Niektóre z nich (np. Flurochinolony-chemioterapeutyki) w wyniku interakcji znacznie podnoszą stężenie kofeiny we krwi, co objawia się nerwowością i bezsennością. 
Zarówno kawa jak i herbata potęgują działanie antybiotyków (cyprofloxacyny i penetrexu) i nasilają ich działania niepożądane.

*BŁONNIK: 

Gdy zażyjemy leki przeciwgorączkowe lub uśmierzające ból, unikajmy chleba razowego, płatków zbożowych, otrąb, chleba pełnoziarnistego i kaszy, gdyż są bogate w błonnik.
Wprawdzie włókno pokarmowe przyspiesza trawienie i przemianę materii, ale jednocześnie zmniejsza wchłanianie leków. Bogata w błonnik dieta może spowodować, że organizm nie zdąży wchłonąć wszystkich leczniczych substancji, szczególnie paracetamolu, kwasu acetylosalicylowego i innych środków przeciwbólowych oraz przeciwgorączkowych. Ponadto, łącząc produkty bogate w błonnik z lekami nasercowymi, powodujemy zaostrzenie niewydolności krążenia. Błonnik utrudnia też przyswajanie leków przeciwdepresyjnych.

*ALKOHOL: 

Połączenie alkoholu z lekami antydepresyjnymi i przeciwalergicznymi może się przyczynić do senności i osłabienia koncentracji. W przypadku antydepresantów, pod wpływem alkoholu dochodzi nawet do zaostrzenia objawów choroby. Osłabia on też działanie antybiotyków i niekiedy wywołuje reakcje alergiczne. Picie alkoholu przy jednoczesnym zażywaniu leków nasercowych może spowodować obniżenie ciśnienia krwi, zawroty głowy oraz omdlenia. Gdy spożywamy go w trakcie kuracji przeciwwrzodowej, szybciej wzrasta jego stężenie we krwi.
Kategorycznie zabronione jest spożywanie alkoholu z lekami przeciwpadaczkowymi. Alkohol znosi bowiem ich działanie a tym samym może wywołać drgawki.

*ZIELONE WARZYWA (witamina K):
Jeśli stosujemy leki przeciwzakrzepowe unikajmy zielonych warzyw, takich jak sałata, groszek, kapusta, brukselka i szpinak. Zawierają one dużo witaminy K, która zwiększa krzepliwość jednocześnie osłabiając skuteczność kuracji. Rośnie wtedy ryzyko ataku serca.

*TŁUSTE POTRAWY:
Tłuste jedzenie nasila działanie leków nasercowych (atenolol, metoprolol, propranolol, oksprenolol, sotalol), przeciwgrzybiczych (gryzeofulwina), przeciwdepresyjnych(amitryptylina, imipramina). W obecności tłuszczu leki te bardzo szybko się wchłaniają a przez to działają silniej niż powinny.

*ZIOŁA: 

Pomimo tego, że zioła są pomocne w leczeniu różnych schorzeń, niewłaściwe ich połączenie z farmaceutykami może osłabić działanie leku. Dziurawiec obniża skuteczność niektórych leków nasercowych, przeciwzakrzepowych, przeciwastmatycznych i antydepresyjnych oraz antykoncepcji hormonalnej.
Lukrecja powoduje zaburzenia przemiany składników mineralnych, a przyspieszając proces usuwania potasu może uszkodzić serce.
Miłorząb japoński oraz czosnek rozrzedzają krew, dlatego łączenie ich z lekami przeciwzakrzepowymi zwiększa ryzyko krwotoku.

*TYRAMINA:
Tyramina jest naturalnie występującym składnikiem, powstającym z rozkładu białek w długo przechowywanej żywności. Leki z grupy inhibitorów MAO powodują zahamowanie działania tego enzymu, przez co może dochodzić do kumulacji tyraminy we krwi i występowania niepożądanych skutków zdrowotnych. W poniższej tabelce bardzo ładnie zobrazowano przykłady leków oraz ich interakcję.




Najważniejsze zasady zażywania leków


*Przed jedzeniem czy po jedzeniu..?

-Na czczo zażywamy leki, które trudno się wchłaniają np. Ampicylinę czy Biseptol, bądź obniżają ilość kwasu żołądkowego np. Omeprazol, Pantoprazol, stosowane w terapii przeciwwrzodowej.
-Przed jedzeniem nie należy przyjmować leków przeciwbólowych np. kwasu acetylosalicylowego, ibuprofenu, ponieważ mogą podrażniać śluzówkę żołądka i przyczynić się do powstania wrzodów.
-W czasie posiłku zażywamy leki, które dobrze wchłaniają się w obecności pokarmu, np. witaminę C, żelazo, koenzym Q10.

*Rano czy wieczorem..?

Pora zażywania leków ma bardzo duży wpływ na ich skuteczność. 
-Rano najlepiej przyjmować leki przeciwastmatyczne i środki przeciw nadciśnieniu tętniczemu, dzięki czemu zabezpieczają nas przez cały dzień.
-Wieczorem zaleca się przyjmowanie kwasu acetylosalicylowego (wtedy działa najsilniej), leków obniżających cholesterol które w swoim składzie zawierają statyny (np. Simvastatin, Atrox, Atorvasterol itp), gdyż wtedy osiągają największą skuteczność. Również wieczorem najlepiej przyjmować środki przeciwhistaminowe, stosowane w alergii. Gdy zażywamy je wieczorem, zostaną najlepiej wchłonięte.

*Czym popijać..?

Każdą tabletkę należy popić, dzięki czemu nie przyklei się do ścianki przewodu pokarmowego a poza tym szybko się rozpuści i przeniknie do krwi. Pigułki najlepiej popijać dużą ilością wody niegazowanej z małą zawartością soli mineralnych, ponieważ powodują one gorsze wchłanianie leków. 
Letnia kawa lub herbata przyspieszają działanie leków przeciwbólowych i rozkurczowych. Sok pomarańczowy wspomaga działanie preparatów na przeziębienie. 
Słodkim mlekiem można popijać tabletki uspokajające. Cola i inne napoje gazowane ułatwiają natomiast przyjęcie leku w czasie silnych torsji.
Syropów nie popijamy wcale..!

*Połknąć, rozpuścić czy pogryźć..?

Leki należy zażywać zgodnie z zaleceniami na ulotce. Nie ma sensu połykać tabletki przeznaczonej do ssania, gdyż zawarte w niej składniki muszą się wchłonąć w ustach lub początkowej części układu pokarmowego. Kapsułek i tabletek w żelatynowych osłonkach nie wolno rozgryzać, ponieważ wierzchnia warstwa chroni składniki leku przed działaniem soku żołądkowego. Syropów natomiast nie powinno się rozcieńczać.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz